Vücut Kitle İndeksi Hesaplama (VKİ)
07 Mart 2022

Vücut Kitle İndeksi Hesaplama (VKİ)


Obezite hesaplamada kilonuzun, boy değerinizin karesine bölünmesiyle (kg/m²) hesaplanan Vücut Kitle İndeksi (VKİ) değeri kullanılır ve Dünya Sağlık Örgütü'nün referans aralığı temel alınır. Vücut kitle indeksi sonuçlarına göre 30’un üzeri obez, 40’un üzeri morbid obez, 50’nin üzeri süper obez olarak isimlendirilir.

Detaylı vücut kitle indeksi ile obezite hesaplamada ise, yaşınız ve cinsiyetiniz de dikkate alınarak kilonuzun, vücut yağ yüzdenizin ve bel çevrenizin normal değerlerde olup olmadığını öğrenebilirsiniz. Vücut kitle indeksi değeriniz zayıf, fazla kilolu, obez ya da morbid obez ise kilo vermek için uzmanların önerilerini yerine getirerek zayıflayabilirsiniz.

Obezite, en basit şekilde; sağlığı bozacak ölçüde vücutta anormal ve aşırı yağ birikmesidir. Ayrıca yetişkin kadınlarda vücut ağırlığının, olması gerekenden ortalama yüzde 30, erkeklerde ise yüzde 25 fazla olması da obezite olarak ifade edilebilir.

Obeziteyi hesaplamak için tüm dünyada Vücut kitle indeksi (VKİ) hesaplaması kullanılır. VKİ değeriniz kilogram olarak ağırlığınızın, metre cinsinden boy uzunluğunun karesine bölünmesiyle (kg/m²) elde edilir.

Boy ve kilo bilgilerinizi VKİ hesaplayıcıya girerek obezite sınıflandırılmasına göre kilonuzun normal değerlerde olup olmadığını öğrenebilirsiniz.

Eğer değerleriniz normalin altında ya da üstündeyse, diyetisyen ya da hekiminiz başka ek tetkikler de isteyerek (kas yoğunluğu ölçümü, kan değerleri vb.) size uygun tedaviyi belirleyecektir.


Vücut Kitle İndeksi Nasıl Hesaplanır?

VKİ hesaplamasında Dünya Sağlık Örgütü’nün obezite sınıflandırması temel alınır.

Ağırlığınızı boyunuzun karesine böldüğünüzde (kg/m²) çıkan sonuç, fazla kilolu ya da obez olup olmadığınızı belirtir.

  • 18, 5 kg/m.'nin altında olanlar: Zayıf
  • 18.5 – 24, 9 kg/m. arasında olanlar: Normal kilolu
  • 25 – 29, 9 kg/m. arasında olanlar: Fazla kilolu
  • 30 – 39, 9 kg/m. arasında olanlar: Obez
  • 40 kg/m.'nin üzerinde olanlar: İleri derecede obez (morbid obez), olarak görülür.

Kişilerin aldığı kilolar ilerde obezite, tip 2 diyabet, yüksek tansiyon ve kardiyovasküler problemleri dahil olmak üzere birçok ciddi sağlık sorununa neden olabilir.

Kilo vermek genç yaşlardaki hızlı metabolizma sayesinde daha kolay olurken yaş arttıkça yavaşlayan metabolizma kilo vermeyi zorlaştırabilir. Yaşın ilerlemesiyle birlikte kişilerin aldığı kilo oranına ve özellikle bel çevresine dikkat etmesi gerekir.

Çocuklarda Boy Kilo İndeksi

Çocuklar ve gençlerde vücut kitle indeksi yaşa ve cinsiyete bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir.  Özellikle çocukların vücudundaki yüksek yağ oranı, kiloya bağlı hastalıklara ve ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Aynı şekilde çocuğun çok zayıf olması da sağlık sorunlarına yol açabilmektedir.

Çocukların boy ve kilo takibi Pediatri uzmanları (Çocuk sağlığı ve hastalıkları doktoru) tarafından persantil eğrileri kullanılarak takip edilir. 

Obezite Testi ve Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Obezite hesaplamada Dünya Sağlık Örgütü’nün obezite sınıflandırması temel alınır ve Vücut Kitle İndeksi - VKİ (Body Mass Index-BMI) hesaplama yöntemi kullanılır.

Vücut Kitle İndeksi (VKİ) Nasıl Hesaplanır ?

VKİ = Ağırlık (Kg) / boyun metre cinsinden karesi

100 kilo ve 1.80 boyundaki biri için hesaplamayı aşağıdaki gibi yapabilirsiniz.

1.8 x 1.8 = 3.24

100 / 3.24 = 30.8

VKİ = 30.8

Dünya Sağlık Örgütü referans aralığına göre 18, 5-24.99 arası değerler “normal” sayılır. Vücut kitle endeksi değeri 25’in üzeri fazla kilolu, 30'un üzeri obezite, 40'ın üzeri morbid obezite olarak kabul edilir.


Dünya sağlık teşkilatının VKİ’ye göre obezite sınıflaması:

Değer aralığı Sonuç

  • 18, 5 kg/m2 altında olanlar: Zayıf
  • 18, 5-24, 9 kg/m2: Normal kilolu
  • 25-30 kg/m2: Fazla kilolu
  • 30-35 kg/m2: Tip 1 obez
  • 35-40 kg/m2: Tip 2 obez
  • 40 kg/m2 ve üzerinde olanlar : Morbid obez (İleri derecede obez)

Ayrıca 40 ve üzeri değerler genel olarak morbid obezite olarak tanımlansa da, ek olarak şu şekilde de ayrılabilmektedir:

  • 50 kg/m2 ve üzeri: Süper obez
  • 60 kg/m2 ve üzeri: Süper süper obez

Vücut Kitle İndeksi Sonuçları Ne Anlama Gelir?

Vücut kitle indeksi hesaplamasında yağ oranı, vücut tipi, yağ ve kas dokusu gibi etmenler yer almaz. Bu nedenle, uzmanlar obezite hesaplamada beden kitle indeksi ve bel çevresinin ölçümü dışında, metabolizma hızı ölçümü ve detaylı vücut analizleriyle de kişinin obezite sorunu hakkında daha ayrıntılı bilgi elde ederler.

Öncelikle yağ dokusunun vücudun neresinde toplandığını bilmek, obezitenin tanı ve tedavisi için oldukça önemlidir. Yağ dokusunun vücutta birikme şekli; elma tip ve armut tip olmak üzere ikiye ayrılabilir.

Elma tip obezitede yağ göbek çevresinde birikmektedir. Armut tip obezitede ise kalça ve basenlerde biriktiği gözlemlenir. Fakat göbek çevresinde biriken yağın, kalça ve basenlere göre daha tehlikeli ve kalp hastalıklarına yakalanma riskinin daha yüksek olduğu kabul edilir.

Erkeklerde bel çevresi 94 cm’yi geçerse artmış risk, 102 cm’yi geçerse yüksek risk olarak görülür. Bu oran kadınlarda ise 80 cm’yi geçerse artmış risk, 88 cm’yi geçerse yüksek risk olarak kabul edilir.

Detaylı Vücut Kitle İndeksi ile Obezite Hesaplama

Detaylı vücut kitle indeksi ile obezite hesaplamada yaşınız ve cinsiyetiniz de dikkate alınarak kilonuzun, vücut yağ yüzdenizin ve bel çevrenizin normal değerlerde olup olmadığını öğrenebilirsiniz.

Vücut Kitle İndeksi Dışında Neler Dikkate Alınır?

Vücutta biriken yağlar vücut için zararlı hormonlar üretir. Özellikle bel çevresindeki yağlanma daha fazla sağlık problemine yol açar. Vücut kitle indeksi değerinizin yanı sıra bel çevresi değeriniz, obezitenin derecesi konusunda bilgi verir.

Sağlıklı kas dokusunun zararlı yağ dokusuna oranı da obezite hesaplamada önemlidir. Yetişkin bir erkeğin vücut yağ oranı yüzde 12-18'i, kadınların ise yüzde 20-28 oranında olması beklenir. Vücut yağ oranının erkeklerde yüzde 25; kadınlarda ise yüzde 30'un üzerine çıkması obezite ile ilişkilendirilir.

Siz de obezite hesaplama için bilgilerinizi girin, sağlıklı kiloda olup olmadığınızı ve neler yapabileceğinizi öğrenin.